Gdy dziecko nie chce jeść

Gdy dziecko nie chce jeść

Brak apetytu u dzieci lub niechęć do przyjmowania określonych posiłków, czy w takiej ilości, w jakiej oczekują rodzice, jest częstym problemem już od momentu wprowadzania stałych posiłków niemowlętom. Często jest to etap jedynie przejściowy, niemniej warto wiedzieć, że niechęć do jedzenia u dzieci, może mieć podłoże psychiczne i prowadzić do niebezpiecznych w skutkach konsekwencji.

Jadłowstręt a anoreksja

Anoreksja kojarzona jest najczęściej z wiekiem dojrzewania lub przypisywana młodym kobietom przesadnie skupionym na swoim wyglądzie. Większość z nas zdaje sobie sprawę z tego, że anoreksja jest zaburzeniem psychicznym i jedynie terapia u psychologa bądź leczenie psychiatryczne mogą wpłynąć na jej wyleczenie, ale nie każdy może mieć świadomość, że jadłowstręt u dzieci jest jedną z odmian anoreksji.

Anoreksja niemowlęca

W czasie, kiedy na świat przychodzi nowy członek rodziny, większość uwagi skupiona jest właśnie na maluchu. Jednym z głównych obszarów absorbujących uwagę jest żywienie dziecka oraz obserwowanie jego apetytu. Również lekarze, którzy udzielają porad w kwestii prawidłowej pielęgnacji noworodków, niemowląt i dzieci, znaczną wagę przywiązują do faktu, czy dziecko ma apetyt i przybiera na wadze.

Skupienie na aspekcie żywienia zaczyna przybierać kształt misji, polegającej na nakarmieniu dziecka w takiej ilości, jaką zalecają podręczniki. W tym okresie nie trudno o powstanie zaburzenia, które może skutkować całkowitej awersji dziecka do przyjmowania posiłków.

W okresie niemowlęcym rozwój dziecka polega przede wszystkim na budowaniu relacji z rodzicami. Najczęściej jest to matka, choć niezależnie od tego kto sprawuje większość opieki nad maluchem, to ta właśnie osoba wyznacza kierunek dalszego rozwoju wzajemnych stosunków oraz ma wpływ na postrzeganie przez dziecko wartości. Również wartości jedzenia.

Kiedy codzienność zaczyna obracać się wyłącznie wokół spożywania posiłków oraz ilości ich przyjmowania przez dziecko, a zwłaszcza wtedy, kiedy mamy do czynienia z niejadkiem, często dochodzi do sytuacji stresowych. Rodzic czy opiekun malucha frustruje się faktem, że dziecko nie chce spożywać posiłków, a dziecko denerwuje się na samą myśl, że znowu przyszła pora tej, nieprzyjemnej dla każdej ze stron, czynności. Łatwo wówczas o zapętlenie i mimo dobrych chęci, pogarszanie relacji z dzieckiem i uprzykrzanie mu pory karmienia. Radykalnym błędem, popełnianym przez wielu rodziców, jest próba zmuszania dziecka do jedzenia czy karmienie go na siłę. Takie postępowanie prowadzi do „próby sił”, gdzie dziecko i rodzic zaczynają ze sobą walczyć.

Badania naukowe wykazują, że problemy z żywieniem u dzieci do 3 roku życia wynikają właśnie z relacji pomiędzy dzieckiem a opiekunem. Z kolei te właśnie relacje, wyznaczają późniejszy kierunek stosunków pomiędzy dzieckiem i jego opiekunem.

Anoreksja dziecięca mimo, że nie jest powszechnym schorzeniem, może być niebezpieczna w skutkach. Od typowej anoreksji różni się tym, że dziecko nie odmawia jedzenia z obawy przed przybraniem na wadze czy zmianą swojego wyglądu, a odmowę spożywania posiłków traktuje jako broń przeciwko próbującemu zmusić je do jedzenia rodzicowi. Brak jedzenia staje się jego sposobem na osiąganie kontroli oraz dominacji nad rodzicem. Anoreksja niemowlęca występuje u dzieci pomiędzy 6 miesiącem a 3 rokiem życia.

Diagnozowanie anoreksji niemowlęcej

O anoreksji u niemowląt możemy mówić wówczas, gdy spełnione są łącznie określone warunki. Należą do nich:

  • Dziecko odmawia zjadania adekwatnej ilości posiłków regularnie przez minimum miesiąc, a objaw ten występuje przed ukończeniem 3 roku życia
  • Dziecko lub niemowlę nie wykazuje zainteresowania jedzeniem ani nie sygnalizuje głodu. Jednak jest intensywnie zaangażowane we wchodzenie w interakcje z opiekunem
  • Dziecko ma zaburzenia wzrostu, traci lub nie przybiera na wadze
  • Odmawianie jedzenia nie jest skutkiem żadnej traumatycznej sytuacji ani nie zostało wywołane żadną chorobą fizyczną

Leczenie anoreksji niemowlęcej

Jeżeli po przeprowadzeniu rozszerzonej diagnostyki, zaleconej przez pediatrę, zostały wykluczone schorzenia fizyczne, wówczas należy zasięgnąć porady specjalisty – psychologa lub psychologa dziecięcego. Leczenie anoreksji niemowlęcej polega przede wszystkim na wprowadzeniu właściwych schematów jedzeniowych oraz psychoterapii. Wczesne zdiagnozowanie problemu daje duże szanse na wyleczenie. Głównym czynnikiem pozwalającym na powodzenie jest identyfikacja źródła problemu oraz wyeliminowanie go. Psychiatra lub psycholog dziecięcy opracowuje właściwą terapię na podstawie obserwacji a następnie oceny relacji pomiędzy dzieckiem i opiekunami. Ważnym aspektem w drodze do wyleczenia dziecka jest także zmiana schematów w tych relacjach.