Padaczka

Padaczka

Padaczka jest przewlekłą chorobą mózgu. Polega na występowaniu powtarzających się napadów padaczkowych.

Co to jest padaczka?

Padaczka jest chorobą mózgu, która powoduje zaburzone funkcjonowanie niektórych komórek nerwowych. Charakteryzuje się występowaniem powtarzających się napadów padaczkowych. Jest zespołem symptomów somatycznych, psychicznych i wegetatywnych, które pojawiają się wskutek metabolicznych i morfologicznych zmian w mózgu.

Przyczyny pojawienia się padaczki

Niestety, u większości chorych nie udaje się rozpoznać przyczyny padaczki. Są jednak przypadki, w których szczegółowe badanie na to pozwala. Rozpoznane przyczyny przydziela się do odpowiednich grup wiekowych, ponieważ wraz z wiekiem, przyczyny powodujące padaczkę, są inne.

Przyczyny padaczki —  dzieci

Jeżeli padaczka występuje u dzieci i jest możliwość ustalenia przyczyny zachorowania, to wśród nich znajdziemy: wady rozwojowe mózgu, choroby zakaźne przebyte w trakcie ciąży (toksoplazmoza, różyczka), choroby uwarunkowane genetycznie, uszkodzenie w trakcie porodu.

Przyczyny padaczki —  dorośli

Wśród przyczyn pojawienia się padaczki u dorosłych, można wyróżnić: choroby zwyrodnieniowe (choroba Alzheimera), udar mózgu, guzy i urazy mózgu, zapalenie mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych.

Jak często występuje padaczka?

Padaczka jest jedną z najczęstszych chorób układu nerwowego.

W Polsce choruje na nią ok. 400 tys. ludzi, na świecie natomiast —  60-70 mln.

Warto zwrócić uwagę na to, że u kilku procent osób napad padaczkowy może wystąpić tylko raz w ciągu całego życia, a padaczkę rozpoznaje się po co najmniej dwóch niesprowokowanych napadach. 

Pojedynczy napad może być wywołany przez czynniki zewnętrzne, takie jak: wysoka temperatura, nieprawidłowe stężenie cukru we krwi, alkohol, uraz głowy. Z reguły po takim napadzie nie ma konieczności leczenia.

Padaczka —  objawy

Podstawowym objawem, po którym można zidentyfikować padaczkę, są pojawiające się z różną częstością, napady padaczkowe. W zależności od tego, w którym obszarze mózgu dochodzi do nieprawidłowych wyładowań biometrycznych —  napady padaczkowe mogą się od siebie różnić i różnie objawiać. 

Najczęściej padaczka utożsamiana jest z drgawkami (tak zwany napad toniczno-kloniczny). Objawami takiego napadu jest: utrata przytomności, wyprężenie ciała, drgawki, sinica, piana z ust, przygryzienie języka, czasami —  bezwiedne oddanie moczu. Po takim napadzie pacjent bardzo często jest zmęczony i może odczuwać ból mięśni i głowy. Nierzadko zdarza się, że pacjenci po napadzie informują otoczenie, że przed jego wystąpieniem odczuwali nieuzasadniony lęk, czują nieprzyjemny zapach i słyszą muzykę. 

Warto jednak podkreślić, że napady padaczkowe mogą mieć całkowicie inny przebieg niż ten opisany wyżej. Mogą przyjmować postać napadów mioklonicznych, które obejmują drgawki kończyn górnych. Podczas niego, pacjent nie traci przytomności, jednak może upuścić z rąk trzymane przedmioty. Najczęściej występuje rano lub pod wpływem bodźców świetlnych. U niektórych pacjentów, jedynym widocznym objawem takiego napadu jest brak lub utrudniony kontakt z otoczeniem, drgawki nie występują w ogóle. Są to napady nieświadomości lub częściowo złożone. 

Napady nieświadomości częściej występują u dzieci, kontakt wtedy jest mocno utrudniony. Chory nie reaguje na kierowane do niego słowa. 

Napad częściowy złożony charakteryzuje się tym, że pacjent nie nawiązuje kontaktu przez około 3 minuty, ma otwarte oczy, a niektóre czynności może wykonywać automatycznie (np. skubanie ubrania, mlaskanie, rozpinanie guzików).

Zauważam objawy — co robić?

Jeżeli u osoby bez zdiagnozowanej padaczki, wystąpi napad z drgawkami i utratą przytomności, należy wezwać pogotowie ratunkowe.

Jeżeli natomiast do napadu dojdzie u zdiagnozowanego chorego, należy postępować według poniższych wskazówek.

  1. Kontrolować oddech i drożność dróg oddechowych chorego.
  2. Ułożyć chorego w bezpiecznym miejscu, tak, aby niczym się nie skaleczył, a osoby trzecie nie zagrażały jego stanowi.
  3. Usunąć z ust ciała obce, jeżeli takie są.
  4. Rozluźnić ubranie chorego: rozpiąć pasek, rozpiąć górne guziki koszuli.
  5. Nie próbować otwierać zaciśniętej szczęki, nie wkładać choremu niczego do ust.
  6. Po zakończeniu napadu zająć się chorym. Może on być senny lub nadmiernie pobudzony. Nie należ w stosunku do niego używać siły.
  7. Jeżeli napad nie ustąpi po 2-3 minutach, wezwać pogotowie. 

Ustalenie rozpoznania —  padaczka

Lekarz na samym początku zbiera od pacjenta szczegółowy wywiad. Może również wystąpić konieczność porozmawiania z najbliższą rodziną pacjenta. Dodatkowo zazwyczaj zleca się wykonanie badań krwi i EKG, aby wykluczyć inne przyczyny pojawienia się drgawek.

  • Badanie elektroencefalogiczne (EEG) jest podstawowym badaniem, które należy wykonać, jeżeli pojawiło się podejrzenie padaczki. Polega ono na rejestracji czynności bioelektrycznej mózgu. Badanie jest bezbolesne i nieinwazyjne.
  • Tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny. W niektórych przypadkach EEG może nie wystarczyć. Wtedy lekarz zaleca pacjentowi wykonanie tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego.
  • PET (pozytonowa emisja tomograficzna) pozwala na określenie metabolizmu mózgu
  • SPECT pozwala ocenić przepływ mózgowy. Badanie przeprowadzane jest podczas napadu chorego.

Lekarz neurolog ustala indywidualne postępowanie w przypadku każdego pacjenta.

Padaczka —  jak zapobiec zachorowaniu?

Aby zapobiec zachorowaniu, należy przede wszystkim zapobiegać urazom głowy. Ważna jest również odpowiednia opieka nad ciążą.

Aby umówić się do naszych specjalistów: ZnanyLekarz