Tętniakiem nazywa się patologiczne poszerzenie naczynia tętniczego o ponad 50% w porównaniu do średnicy w odcinku niezmienionym.
Włókna elastyczne zapewniają odporność ściany tętnicy na działanie ciśnienia tętniczego. Przypominają one spirali przeplecionych jedna o drugą przypominając siatkę ogrodzeniową. W przypadku, kiedy włókna elastyczne ulegają zniszczeniu, ich miejsce zajmują włókna kolagenowe: rozciągliwe, podatne na działanie ciśnienia tętniczego. Na skutek powyższego średnica tętnicy w uszkodzonym odcinku rośnie i pojawia się tętniak. Zmiana średnicy naczynia powoduje zaburzenia przepływu krwi w niej, prawidłowy przepływ laminarny zmienia się na turbulentny, sprzyja to dalszemu uszkodzeniu ściany naczynia, powstawaniu skrzeplin przyściennych i możliwości powstawania zatorów i zakrzepicy. W miarę przyrostu średnicy tętniaka, jego ściana staje się coraz mniej odporna na działanie ciśnienia tętniczego i ostatecznie dochodzi do pęknięcia tętniaka z masywnym krwotokiem. Jest to bezpośrednie zagrożenie życia dla chorego i zazwyczaj bez fachowej pomocy nie ma szans przeżycia pęknięcia tętniaka. Dlatego wczesne wykrywanie i leczenie tętniaka znacząco poprawia rokowania.
Niestety zdecydowana większość tętniaków przebiega zupełnie bezobjawowo aż do momentu pęknięcia i są wykrywane często przypadkowo w badaniach obrazowych (najczęściej w badaniach USG), wykonanych z innego powodu.
W zależności od swojego kształtu tętniaki dzielą się na wrzecionowate i workowate.
Wrzecionowate powstają na skutek okrężnego uszkodzenia odcinaka tętnicy, a workowate – na skutek miejscowego uszkodzenia fragmentu obwodu ściany i są znacząco groźniejsze, nawet przy znacznie mniejszej średnicy.
Częstość występowania tętniaków u mężczyzn jest 5-6 razy większa, niż u kobiet. Tętniak może wystąpić praktycznie we wszystkich tętnicach. Najczęściej spotykane są tętniaki aorty brzusznej, nieco rzadziej w aorcie piersiowej, czy tętnicach biodrowych. Kolejną lokalizacją są tętnice podkolanowe, czy udowe. Dość rzadko tętniaki wstępują w tętnicach trzewnych, jednak mogą one mieć groźne skutki, zwłaszcza u młodych kobiet.
Więcej informacji na stronie www.chirurg.edu.pl