Celiakia jest chorobą genetyczną o charakterze autoimmunologicznym i związana jest z nietolerancją glutenu.
Czym jest gluten?
Gluten jest wspólną nazwą dla białek występujących w ziarnach zbóż np. pszenicy, życie, pszenżycie i jęczmieniu. Warto jednak pamiętać, że gluten nie występuje już tylko w zbożach, ale również żywności przetworzonej np. w wędlinach.
Celiakia- przyczyny
Specjalistom bardzo trudno jest określić jedną, konkretną przyczynę pojawiania się celiakii. Wymienia się jednak czynniki, które mogą mieć wpływ na rozwój choroby:
- genetyczne
- środowiskowe
- metaboliczne
- immunologiczne
- zakaźne
Przede wszystkim uważa się, że choroba wiąże się z obciążeniem dziedzicznym, a potwierdzeniem tej tezy jest fakt, że występuje ona częściej u bliźniąt jednojajowych i krewnych pierwszego stopnia.
Dodatkowo u zdecydowanej większości chorych obserwuje się antygeny, które mają zdolność do aktywowania limfocytów. Wiąże się to z powstaniem reakcji zapalnej, która prowadzi do zaniku kosmków jelitowych i zmniejszania się enzymów trawiennych.
Czy celiakia jest częsta?
Choroba występuje u ok. 1% populacji. Najczęściej ujawnia się w wieku dziecięcym i u osób między 30. a 50. rokiem życia. Celiakia występuje u kobiet dwa razy częściej niż u mężczyzn.
Celiakia- objawy
Wyróżniamy trzy rodzaje celiakii: klasyczną, nietypową oraz bezobjawową.
- Celiakia klasyczna:
- biegunka
- zaburzenia rozwoju fizycznego u dzieci
- bóle brzucha
- wzdęcia
- spadek masy ciała
- brak przyrostu masy ciała u dzieci
02. Celiakia nietypowa - zaburzenia układu krwiotwórczego: niedokrwistość z niedoboru żelaza
- zmiany skórne
- zaburzenia czynności wątroby np. pierwotna marskość wątroby
- zaburzenia neurologiczne np. padaczka, nawracające bóle głowy
- choroby o podłożu psychiatrycznym np. depresja
- zaburzenia ruchomości stawów
- zmiany błon śluzowych
- zaburzenia układu rozrodczego (obniżone libido, skłonność do poronień)
Ta postać choroby daje nietypowe objawy pomimo typowego dla celiakii zaniku kosmków jelitowych. Ze względu na mało charakterystyczne objawy trudno jest ją zdiagnozować i wprowadzić odpowiednią dietę.
03. Celiakia bezobjawowa
U chorych bez objawów klinicznych, ale z obecnością swoistych przeciwciał w surowicy oraz prawidłowymi kosmkami jelitowymi rozpoznaje się celiakię latentną.
Może się jednak zdarzyć, że pacjent nie będzie miał objawów klinicznych, ale wystąpi zanik kosmków jelitowych. Mówimy wtedy o celiakii niemej.
Zauważam objawy- co robić?
W przypadku zauważenia u siebie objawów, należy zgłosić się do lekarza rodzinnego.
Celiakia- leczenie
Jedyną skuteczną metodą leczenia celiakii jest wprowadzenie diety bezglutenowej.
Dieta bezglutenowa polega na eliminacji z diety zbóż pszenicy, żyta, jęczmienia, pszenżyta i orkiszu oraz ich przetworzonych postaci. Jako zamienniki stosuje się ryż, kukurydzę, proso, soję, ziemniaki, fasolę, tapiokę, sorgo oraz amarantus.
Ważne jest, by sprawdzać skład produktu przed zakupem, gdyż gluten mogą zawierać również produkty, o których nigdy byśmy nie pomyśleli np. niektóre herbaty owocowe lub suszone owoce
Aby być z nami na bieżąco: Facebook, Instagram
Aby umówić się do naszych specjalistów: Znany Lekarz