Formy psychoterapii:
Sesje konsultacyjne
(1 – 3 sesje), które mają charakter diagnostyczny. Ich celem jest zorientowanie się w głównych obszarach problemowych, zaproponowanie zgłaszającemu się najkorzystniejszej formy pomocy oraz ustalenie zasad współpracy.
Psychoterapia krótkoterminowa
skoncentrowana jest na zrozumieniu i rozwiązaniu konkretnego problemu lub trudnej sytuacji (choroba, utrata pracy, śmierć bliskiej osoby, inne ważne wydarzenie życiowe). Terapia składa się z określonej na konsultacjach liczby spotkań (od kilku do kilkudziesięciu) i ma z góry ustalony termin zakończenia.
Psychoterapia długoterminowa
skoncentrowana jest na wnikliwym poznaniu trudności mających swoje podłoże w osobowości oraz historii życia pacjenta. Jej celem jest wyeliminowanie objawów i poprawa funkcjonowania w codziennym życiu. Pacjent nabywa umiejętności rozpoznawania swoich możliwości i akceptowania ograniczeń, a tym samym zwiększa się swoje poczucie samorealizacji i satysfakcji z życia. Czas trwania tej formy pomocy nie ma ściśle określonego terminu zakończenia.
Terapia wspierająca
ma na celu pomoc w przywróceniu wewnętrznej równowagi w nagłym kryzysie oraz poprawę w adoptowaniu się do wewnętrznego i zewnętrznego świata (np. osobom po epizodzie chorobowym).
Czym jest terapia poznawczo-behawioralna?
Terapia poznawczo – behawioralna jest skuteczną i naukowo potwierdzoną formą leczenia wielu zaburzeń psychicznych. Głównym celem terapii poznawczo-behawioralnej jest wprowadzenie zmian dotyczących emocji, zachowania, sposobu myślenia oraz objawów fizjologicznych pacjenta.
Terapia poznawczo-behawioralna jest algorytmem postępowania, skutecznym w przypadku:
- zaburzeń lękowych
- lęk społeczny
- zespół leku uogólnionego
- zaburzenia lękowego z napadami paniki
- zaburzenia obsesyjno – kompulsywnego („nerwica natręctw”)
- zaburzenia po stresie traumatycznym/ zespole stresu pourazowego (PTSD)
- zaburzeń nastroju
- depresja
- choroba afektywna-dwubiegunowa
- zaburzeń osobowości
Terapia poznawczo – behawioralna jest terapią o charakterze edukacyjnym, skupia się na konkretnym problemie i jest terapią krótkoterminową. Najczęściej spotkania odbywają się w formie cotygodniowych, trwających około 50 minut sesji. Liczba spotkań jest dostosowana do potrzeb pacjenta, zazwyczaj jednak nie przekracza 10-15 spotkań. Relacja pacjenta i terapeuty opiera się na współpracy. Pacjent jest zachęcany do samodzielnej pracy nad danym problemem pomiędzy sesjami.
Czy terapia poznawczo-behawioralna jest dla mnie?
Terapia poznawczo-behawioralna będzie dla Ciebie pomocna w przypadku gdy:
- potrzebujesz zmiany
- czujesz, że dotychczasowe sposoby radzenia sobie zawodzą
- nie radzisz sobie z problemami tak dobrze jak wcześniej
- masz poczucie, że w twoim życiu zawsze było „coś nie tak”
- masz niskie poczucie własnej wartości
- doświadczasz problemów w relacjach z innymi ludźmi
- doświadczasz problemów związanych z wyrażaniem emocji
- doświadczasz problemów związanych ze zmianą sytuacji życiowej (ciąża, narodziny dziecka, zmiana pracy, zmiana statusu społecznego, odejście bliskiej osoby itp.)
- doświadczasz trudności związanych z przeżyciem trudnego wydarzenia lub straty (wypadek, udział w katastrofie itp.)
- masz problemy z zasypianiem lub wybudzasz się zbyt wcześnie
- odczuwasz nadmierną senność
- masz problem z tym aby wypocząć
- odczuwasz trudności w planowaniu codziennych aktywności
- masz poczucie ciągłego braku czasu
- rzeczy, które kiedyś Cię cieszyły, przestały sprawiać przyjemność
- masz wrażenie, że stres Cię przerasta
- masz obniżony nastrój
- odczuwasz zmiany nastrojów
- czasami odczuwasz nadmierne pobudzenie
- doświadczasz konieczności wykonywania i/ lub powtarzania pewnych czynności
- dużo się martwisz
- odczuwasz problemy somatyczne nie związane z ogólnym stanem zdrowia
- coraz częściej nadużywasz substancji psychoaktywnych (alkohol, narkotyki, papierosy itp.)
Psychoterapia dzieci i młodzieży
W jej przebiegu odbywają się regularne spotkania (najczęściej raz w tygodniu) dziecka z terapeutą. W proces psychoterapii włączeni są także rodzice, którzy zapraszani są na konsultacje w celu wymiany informacji i uwag dotyczących procesu terapeutycznego. W pierwszym spotkaniu uczestniczą wyłącznie rodzice.
Celem psychoterapii jest wspomaganie dziecka w jego prawidłowym rozwoju oraz przezwyciężanie trudności pojawiających się na danym etapie jego życia. Proces psychoterapii poprzedzają spotkania konsultacyjne. Podczas konsultacji zbierany jest szczegółowy wywiad i diagnozowana jest natura problemu doświadczanego przez dziecko, co pozwala na dobranie optymalnej formy pomocy.
Kiedy dziecko potrzebuje pomocy psychologa
- Ma trudności szkolne (trudności w przyswajaniu wiedzy, niepowodzenia szkolne – ryzyko dysleksji, wycofanie z relacji z rówieśnikami),
- Przejawia zaburzenia emocjonalne ( zaburzenia lękowe, tiki, zaburzenia nastroju, nieśmiałość, zaniżona samoocena),
- Przejawia zaburzenia zachowania (agresywność, niestosowanie się do norm społecznych),
- Często wchodzi w konflikty z rodzicami/rodzeństwem,
- Ma trudności w adaptacji do nowych warunków szkolnych ( niechęć pójścia do szkoły, wagary),
- Występują u niego objawy somatyczne(częste bóle brzucha, głowy, biegunki, wymioty),
- Przejawia zaburzenia wydalania (wstrzymywanie kału, nocne moczenia) itp.
Konsultacje wychowawcze dla rodziców
zwykle 1 – 3 spotkania, które mają na celu wypracowanie w oparciu o wiedzę psychologiczną (normy rozwojowe) sposobu postępowania z dzieckiem w sytuacjach dla rodziców trudnych lub budzących wątpliwości.
Czym jest psychoterapia w nurcie psychodynamicznym
Jest to model pracy z pacjentem w oparciu o teorię psychoanalityczną zakładającą istnienie w psychice świadomości i nieświadomości, które rządzą się własnymi, odrębnymi zasadami. W pracy terapeutycznej oznacza to docieranie do nieświadomych, ukrytych przyczyn objawów, z którymi zgłasza się pacjent.
Psychoterapeuta z pacjentem w trakcie sesji omawiają wyparte myśli i uczucia pacjenta, które związane są z jego historią oraz aktualną sytuacją życiową.
Rolą psychoterapeuty jest pomoc w zrozumieniu subiektywnego świata pacjenta, nazwaniu jego przeżyć i myśli oraz odkryciu, w jaki sposób aktualne problemy pacjenta łączą się z jego historią, doświadczeniami.
Do gabinetu psychoterapeutycznego zgłaszają się osoby doświadczające cierpienia zakłócającego odczuwanie zadowolenia z życia i czerpanie z niego radości w różnych obszarach. Przejawem tego może być m.in. odczuwanie lęku, smutku, niepokoju, poczucie samotności, brak satysfakcji w relacjach z innymi ludźmi, trudności w funkcjonowaniu zawodowym, reakcja psychosomatyczna.
W zależności od zgłoszonego przez pacjenta problemu psychoterapeuta dobiera odpowiedni rodzaj psychoterapii. Niekiedy zaleca konsultację lekarską, a w razie potrzeby uwzględnia farmakoterapię.
Sesje psychoterapeutyczne odbywają się systematycznie i polegają na rozmowie oraz dzieleniu się przez pacjenta myślami, uczuciami, skojarzeniami, marzeniami sennymi. Długość terapii i częstotliwość sesji ustalane są indywidualnie podczas wstępnych konsultacji.
Jest skuteczna u pacjentów z:
- zaburzeniami nerwicowymi,
- zaburzeniami osobowości,
- zaburzeniami lękowymi szczególnie napadami paniki, fobiami, nerwicą natręctw,
- problemami ze stresem, zaburzeniami psychosomatycznymi,
- zaburzeniami nastroju (depresją, obniżonym nastrojem, wahaniami nastroju),
- sytuacjami kryzysowymi, utratami,
- zaburzeniami odżywiania.