Skleroterapia to niechirurgiczna metoda leczenia chorób żył.
Wskazania do zabiegu
Zabieg skleroterapii można stosować w przypadku niegojących się owrzodzeń żylnych, kiedy z uwagi na obecność rany otwarte metody chirurgiczne niosą ze sobą duże ryzyko powikłań infekcyjnych.
Większość chorych obserwuje znaczną poprawę jakości życia po zabiegu skleroterapii. Niestety nie ma gwarancji, że zabieg taki będzie skuteczny u każdej osoby. Około 10% chorych osiąga tylko umiarkowaną poprawę. W nielicznych przypadkach może dojść do pogorszenia stanu zdrowia pacjenta w wyniku zabiegu.
Liczba zabiegów niezbędnych do całkowitego/częściowego wyleczenia jest zmienna i zależy bezpośrednio od rozległości zmian chorobowych. Czasami koniecznych jest sześć lub więcej zabiegów.
Skleroterapia jest metodą bezpieczną. Stosowana ambulatoryjnie, nie wpływa na funkcjonowanie pacjenta (należy się jednak powstrzymać od intensywnego wysiłku fizycznego bezpośrednio po zabiegu).
Niewątpliwą zaletą tej metody jest relatywnie niska cena w porównaniu do nierefundowanych metod leczenia operacyjnego.
Skleroterapię można skutecznie łączyć z innymi metodami leczenia tj. można za pomocą tej metody zamykać żylaki podczas zabiegu operacyjnego, likwidować pajączki pozostałe po zabiegu operacyjnym lub leczyć żylaki nawrotowe.
Jak przebiega zabieg?
Za pomocą bardzo cienkiej igły lekarz wstrzykuje do chorobowo zmienionych naczyń specjalny roztwór, który powoduje ich natychmiastowe obkurczenie.
Następnie ściana żyły ulega zmianom zapalnym, a samo naczynie staje się niedrożne i ostatecznie jako niepotrzebne zostaje wchłonięte przez organizm. Zabieg może być z powodzeniem stosowany również do zamykania większych żylaków, wtedy jednak zamiast płynu stosuje się piankę ze środka obliterującego, co pozwala na dłuższy kontakt preparatu ze ścianą naczynia. Przy zastosowaniu USG możliwe jest zamknięcie nawet dużych żył zasilających żylaki, takich jak żyła odpiszczelowa, odstrzałkowa lub perforatory.
Ograniczeniem w tym przypadku jest średnica żyły. Nie zaleca się wykonywania zabiegu na naczyniu o średnicy powyżej 8 mm ze względu na możliwość „ucieczki” pianki do żył głębokich oraz małą skuteczność zabiegu. Skleroterapię jako zabieg nieobciążający można stosować u chorych w podeszłym wieku, z licznymi schorzeniami, stanowiącymi przeciwwskazanie do zabiegów w znieczuleniu ogólnym. Należy pamiętać, że optymalny efekt uzyskuje się najczęściej dopiero po kilku miesiącach! Najlepiej poddać się zabiegowi w jesieni lub w zimie, ponieważ po zabiegu należy bezwzględnie unikać narażenia ostrzykiwanych miejsc na działanie promieni słonecznych.
Możliwe efekty uboczne po zabiegu
Świąd skóry
W zależności od rodzaju zastosowanego środka obliterującego na przebiegu ostrzykiwanej żyły pacjent może odczuwać świąd, który trwa zazwyczaj 1-2 godzin, może się jednak utrzymywać przez cały dzień. Bezpośrednio po zabiegu w miejscach wstrzyknięć na skórze pojawiają się zmiany podobne jak po poparzeniu pokrzywą.
Krwiaki
Mogą się utrzymywać od tygodnia do kilku tygodni. Aby zmniejszyć ich rozległość wskazane jest stosowanie wyrobów uciskowych oraz unikanie alkoholu i leków przeciwkrzepliwych 3 dni przed każdą sesją skleroterapii.
Przejściowe przebarwienia skóry
Około 10% leczonych obserwuje po zabiegu skleroterapii jasnobrązowe przebarwienia na skórze nóg. U prawie wszystkich pacjentów bezpośrednio po zabiegu żyły stają się ciemniejsze (jednak zjawisko to jest przejściowe). W niektórych przypadkach przebarwienia mogą się utrzymywać 4-12 miesięcy.
Dolegliwości bólowe
Nieliczni chorzy mogą odczuwać ból o zmiennym nasileniu zlokalizowany zazwyczaj w okolicy wkłuć. Ostrzykiwane naczynia stają się bolesne przy dotyku, a dyskomfort może być odczuwany na przebiegu całej żyły.
Ubytki skóry
Mogą one wystąpić u mniej niż 1% leczonych skleroterapią. Są to niewielkich rozmiarów rany w miejscach wstrzyknięć, które goją się powoli w ciągu 1-2 miesięcy. W miejscach wstrzyknięć mogą powstawać pęcherze, które pękają, a w ich miejsce powstają ubytki skóry. Powstałe blizny zazwyczaj po pewnym czasie uzyskują taki sam kolor jak otaczająca skóra. Powyższe zmiany wynikają z przedostania się wstrzykiwanej substancji do niewielkich naczyń tętniczych skóry i nie da się ich uniknąć.
Reakcje uczuleniowe
Bardzo rzadko u leczonych dochodzi do reakcji alergicznych na stosowane leki. Ryzyko jest większe u osób chorujących na alergie.
Nagromadzenie krwi w ostrzykiwanych naczyniach
Objawia się to w postaci bolesnego zgrubienia na przebiegu ostrzykiwanego naczynia. Powikłaniu temu można skutecznie zapobiegać, stosując zalecane leczenie uciskowe.
Czasami w razie rozległych zmian wskazane jest nakłucie ostrzykiwanych naczyń w celu ewakuacji krwiaka, około 10-14 dni od pierwotnego zabiegu.
Pojawienie się siatki małych naczyń w ostrzykiwanej okolicy
To przejściowe zjawisko występuje zazwyczaj 2-4 tygodni po zabiegu i zazwyczaj samoistnie zanika po 4-6 miesięcy.
Obrzęki wokół kostek
Obrzęki takie mogą wystąpić w wyniku ostrzykiwania żył stopy oraz okolicy kostek. Zazwyczaj samoistnie zanikają, a dolegliwości z nimi związane ulegają zmniejszeniu dzięki wyrobom uciskowym.
Zakrzepica żylna
Jest to niezmiernie rzadkie powikłanie obserwowane u 1 osoby na 1000 leczonych z powodu żylaków o średnicy większej niż 3—4 mm. Możliwą konsekwencją tego zjawiska jest zatorowość płucna, czyli zatkanie jednego z naczyń płucnych oderwanym fragmentem zakrzepu, lub zespół pozakrzepowy wiążący się z przewlekłym obrzękiem kończyn, przebarwieniami skóry bądź owrzodzeniami.
Jeśli borykasz się z problemami żylaów, pajączków skorzystaj z konsultacji flebologa – Lek. Jan Bujok.