Żółtaczka pokarmowa (WZW typu A) przenoszona jest głównie drogą pokarmową. Wirusowe zapalenie wątroby, bo tym właśnie jest WZW typu A, to ostra choroba zakaźna, rozwijająca się w wyniku zakażenia wirusem, atakującym wątrobę i powodującym jej uszkodzenia.
Objawy ostrego zapalenia wątroby typu A
W zależności od wieku, objawy choroby mogą być jawne lub utajone. Zwykle u najmłodszych dzieci, zakażenie wirusem nie daje widocznych objawów, nie pojawia się żółtaczka, a jego obecność wykrywana jest dopiero podczas badań laboratoryjnych. Inaczej jest w przypadku starszych dzieci, młodzieży oraz dorosłych. W tej grupie choroba może mieć cięższy przebieg i trwać dłużej.
Objawami ostrego zapalenia wątroby typu A są m.in.:
- Żółtaczka (ściemnienie moczu i rozjaśnienie stolca)
- Nudności i wymioty
- Silne bóle brzucha
- Szybkie męczenie się
- Bóle mięśni i stawów
- Świąd
- Powiększenie wątroby
- W rzadkich przypadkach może dojść do zastoju żółci w wątrobie lub ostrej niewydolności wątroby, co z kolei może zagrażać życiu.
Przebieg żółtaczki pokarmowej trwa ok. 4 tygodni. Może się on znacznie wydłużyć w sytuacji, gdy osoba zakażona wirusem typu A choruje także na żółtaczkę typu B lub typu C. Choć objawy ustępują po kilku tygodniach, mogą wystąpić nawroty choroby po ok. 3 miesiącach po pojawieniu się pierwszych objawów. Na szczęście WZW typu A nie wywołuje przewlekłego zapalenia wątroby. Nie oznacza to jednak, że należy ignorować zagrożenie. Przy zakażeniu lub podejrzeniu zakażenia, obligatoryjnie należy skonsultować się z lekarzem specjalistą – najlepiej jest udać się do lekarza pierwszego kontaktu, który zaleci dalsze kroki i skieruje na odpowiednie badania laboratoryjne.
Jak dochodzi do zakażenia wirusem WZW typu A?
Zakażenie chorobą „brudnych rąk” następuje w wyniku bezpośredniego kontaktu z wirusem. Może on nastąpić podczas spożywania zakażonej żywności lub wody, jak również podczas zaniedbywania higieny rąk. W niektórych przypadkach, wirus przenoszony jest drogą płciową i dotyczy bezpośredniego kontaktu z okolicami odbytu osoby zakażonej.
Środowiskiem, w którym wirus występuje najczęściej, są miejsca, gdzie skupiają się duże grupy dzieci (zwykle żłobki i przedszkola). W Polsce jednak przypadków zakażenia notuje się niewiele, bo jedynie ok. 100 rocznie. Inna sytuacja ma jednak miejsce w krajach, gdzie choroba jest powszechna. Są to m.in.: Europa Wschodnia, basen Morza Śródziemnego, Afryka, Azja, Ameryka Środkowa i Południowa.
Żółtaczka pokarmowa i jej leczenie?
Żółtaczka pokarmowa leczona jest objawowo. Nie leczy się jej przyczyny, ale zapobiega skutkom oraz minimalizuje się je. Wśród metod postępowania, przy wystąpieniu choroby, znajdują się:
- Odpowiednio dobrana dieta, bogata w płyny , łatwo przyswajalne węglowodany, ograniczająca ilość tłuszczów oraz białka i bezwzględnie wykluczająca alkohol przez okres minimum 6 miesięcy
- Odpoczynek i oszczędzający tryb życia z ograniczeniem aktywności fizycznej
- W przypadku silnego świądu skóry, zalecane są odpowiednio dobrane leki lub maści
- W wyjątkowo ostrych przypadkach i przy dużym odwodnieniu, konieczna jest hospitalizacja
Jak zapobiegać zachorowaniu?
Aby zminimalizować ryzyko zachorowania, należy przede wszystkim utrzymywać odpowiednią higienę, zwłaszcza rąk. Istnieją także szczepionki przeciwko WZW typu A. Są one przeznaczone dla dzieci, które ukończyły 1. rok życia, młodzieży oraz osób dorosłych. O szczepienie przeciwko żółtaczce pokarmowej zapytaj lekarza pierwszego kontaktu lub pediatrę swojego dziecka.