Początkowe trzy miesiące w oczekiwaniu na dziecko
Ciąża jest okresem wyjątkowym. W życiu przede wszystkim kobiety zachodzą zmiany, które zmienią trwale jej codzienność. Dotyczą one zarówno gospodarki hormonalnej, jak też codziennego życia. Od momentu zajścia w ciążę zmienia się dotychczasowy sposób funkcjonowania. Najważniejsze są trzy pierwsze miesiące, czyli tzw. pierwszy trymestr ciąży.
Określanie początku ciąży
W medycynie czas trwania ciąży nie jest liczony od dnia, w którym potencjalnie doszło do zapłodnienia. Pierwszy dzień ciąży określany jest na podstawie długości cyklu, a dokładniej na podstawie pierwszego dnia ostatniej miesiączki. Oznacza to, że okres ciąży jest przez lekarza ginekologa liczony od czasu, gdy fizycznie ciąży jeszcze nie było.
Długość ciąży
Średni czas trwania ciąży wynosi 40 tygodni (około 281 dni). W przybliżeniu daje to około 9 miesięcy. Jednak lekarz może posługiwać się inną terminologią, w której długość ciąży określi na 10 miesięcy księżycowych (każdy z nich liczy 28 dni).
Mówi się niekiedy o trymestrach ciąży, w których każdy liczy 14 pełnych tygodni. Określanie czasu trwania ciąży na tej podstawie zdaje egzamin w sytuacjach, gdy cykle są regularne i trwają 28 dni.
Wówczas podział wygląda następująco:
I trymestr – od 1 do końca 13 tygodnia
II trymestr – od 14 do końca 28 tygodnia
III trymestr – od 29 do końca 42 tygodnia.
W sytuacjach, gdy u kobiety występują bardzo nieregularne cykle, określenie czasu trwania ciąży wspomaga ginekologiczne badanie USG.
Najważniejsze początki
Pierwsze 12 tygodni ciąży to okres wyjątkowy. Najczęściej to właśnie wtedy zachodzą procesy, od których zależy czy ciąża rozwinie się dalej w prawidłowym trybie oraz jaki będzie jej przebieg. Ponadto, w tym czasie także przyszła mama odczuwa najwięcej zmian, a jej samopoczucie może dawać się we znaki.
Zarodek
Po około 7 dniach od zapłodnienia (czyli w przybliżeniu po około 21 dniach od pierwszego dnia ostatniej miesiączki) dochodzi do zagnieżdżenia zarodka w macicy. To proces, który trwa ok 5-6 dni. W tym okresie u niektórych kobiet może pojawić się plamienie lub krwawienie, co może sugerować rozpoczęcie się kolejnej miesiączki.
W około 6 tygodniu ciąży, lekarz prowadzący za pomocą aparatu ultrasonograficznego jest w stanie określić czynności serca płodu oraz wykryć ewentualne nieprawidłowości mogące wpływać na dalszy przebieg ciąży.
Jeśli wszystko odbywa się prawidłowo, kolejnym etapem jest pojawienie się pęcherzyka ciążowego wypełnionego płynem oraz pęcherzyka żółtkowego, do którego przylega zarodek. Na badaniu USG powinny się one uwidocznić w około 33-35 dniu ciąży.
W 12 tygodniu ciąży płód ma już wykształcone kończyny, pojawiają się paznokcie, mózg jest już bardzo złożonym narządem. Krtań posiada więzadła głosowe, a na palcach pojawiają się linie papilarne, będące indywidualnym i niepowtarzalnym znakiem każdego człowieka. Różnicują się też narządy płciowe, dzięki czemu możliwe jest określenie płci płodu.
Samopoczucie przyszłej mamy
W pierwszym trymestrze płód jest wyjątkowo wrażliwy i delikatny. Niekiedy kobieta przez pierwszych kilka tygodni nie zdaje sobie sprawy, ze jest w ciąży, dlatego zarodek, aby przetrwać, musi otrzymać wsparcie od organizmu ciężarnej. Proces ten daje się zwykle intensywnie odczuć.
W wyniku wzmożonej produkcji progesteronu, hormonu, który wspomaga utrzymanie ciąży, oprócz braku miesiączki, może wywoływać także:
- Wyjątkowo wzmożone zmęczenie
- Wzrost temperatury ciała lub uczucie przeziębienia
- Parcie na pęcherz
- Zaparcia
- Zwiększona wrażliwość piersi
- Nudności
- Bóle głowy
- Krwawienia z nosa
Stała opieka lekarza
Bardzo ważnym jest, aby regularnie odwiedzać lekarza prowadzącego i wykonywać niezbędne badania już od momentu, gdy ciążą zostanie potwierdzona. Ginekolog powinien monitorować zarówno rozwój ciąży, jak też stan zdrowia kobiety.